AI Fundamentals

Hoe werkt ChatGPT en wat kun je ermee?

Remy Gieling

November 19, 2023

min read

Sit omnis incidunt a exercitationem debitis eligendi. Fuga numquam enim eum velit enim. Corporis aliquid enim ea reiciendis cu

Het zal je niet ontgaan zijn: ChatGPT heeft de wereld bestormd. Een taalmodel dat antwoord kan geven op schijnbaar iedere vraag die we stellen: van het maken van LinkedIn-berichten, het schrijven van liefdesbrieven, het samenvatten van ingewikkelde beleidsstukken, het beantwoorden van e-mails, Sinterklaasgedichten, software-code - ChatGPT doet het met verve.

ChatGPT of het onderliggende taalalgoritme GPT4 kan dus antwoorden geven op een breed scala van vragen in menselijke taal met een verbazingwekkende vaardigheid. Sommige tekstschrijvers vrezen voor hun banen door de komst van ChatGPT, terwijl sceptici vooral de beperkingen van de software zien. Dit artikel beantwoordt de belangrijkste vragen over ChatGPT, de concurrenten en hoe het de werkplek van morgen zal beïnvloeden.

Wat is ChatGPT?

ChatGPT is een vorm van kunstmatige intelligentie (AI) getraind om te communiceren via tekst op een mensachtige manier. Het is ontworpen om te reageren op vragen alsof je praat met een echt persoon. ChatGPT gebruikt geavanceerde algoritmes en machine learning technieken om te leren van de manier waarop mensen communiceren. Dit worden ook wel "foundational modellen" of "large language models" genemd. Zo kan het zijn antwoorden aanpassen aan de context van het gesprek. Dit maakt ChatGPT een krachtig hulpmiddel voor alles, van marketing teksten schrijven tot het uitvoeren van data-analyses.

Hoe kan ik ChatGPT gebruiken?

Heel simpel, je gaat naar chat.openai.com en maakt een account aan. Daarna kun je direct beginnen met het typen van prompts en vragen.

Is ChatGPT gratis?

De huidige versie van ChatGPT is nog in de onderzoeksfase en is daarom gratis te gebruiken voor iedereen.

Omdat de software zeer rekenintensief is en daarom zeer kostbaar is, heeft OpenAI ook abonnementen beschikbaar. Voor 20 dollar per maand biedt de betaalde versie van ChatGPT gebruikers toegang tot een reeks geavanceerde functies die het standaardmodel ver overstijgen. Ten eerste genieten abonnees van een verbeterd taalmodel dat met verfijndere precisie teksten kan genereren, waardoor de kwaliteit en relevantie van de antwoorden aanzienlijk toenemen. Maar dat is nog maar het begin. Met 'advanced data analysis' kan ChatGPT Premium datasets grondig analyseren en visualiseren. Of je nu inzicht wilt in je maandelijkse omzetcijfers of patronen wilt ontdekken in websitebezoeken, deze tool maakt het eenvoudig en begrijpelijk.

Een ander opmerkelijk kenmerk is 'dalle3', dat unieke afbeeldingen kan genereren op basis van gebruikersaanvragen. Voor visuele analyses introduceert ChatGPT Premium 'gpt4 vision'. Stel je voor dat je een foto van de inhoud van je koelkast maakt en het model ingrediënten herkent en vervolgens receptsuggesties doet. Of dat het een afbeelding uit een presentatie kan analyseren en de essentie ervan kan extraheren.

Last but not least biedt de 'browse'-functie een brug naar het internet. Hiermee kan ChatGPT in realtime op het web zoeken, waardoor het antwoorden kan geven op actuele vragen die het standaardmodel, met zijn kennis tot aan ongeveer een jaar terug, niet kan behandelen. In essentie transformeert ChatGPT Premium de manier waarop we denken over digitale assistenten, door een veelzijdig scala aan tools in handen van de gebruiker te leggen.

Ook is er voor 60 dollar per maand ChatGPT Enterprise te bestellen, waarbij je in staat bent om in een keer een abonnement te nemen voor meerdere teamleden, waarbij je een prompt bibliotheek kunt aanleggen en je meer instellingen hebt op het gebied van privacy en data-veiligheid. Zo worden je data niet gedeeld met OpenAI maar komt het veilig in een aparte Cloud-omgeving (van Azure).

Wat is een prompt?

Een prompt is de term die we gebruiken voor het commando dat we geven aan generatieve ai taalmodellen. Een simpel prompt is bijvoorbeeld "Schrijf een post voor Facebook over de zomervakantie" een uitgebreider prompt kan zijn "Gedraag je als een marketeer van ons accountantskantoor in Heerhugowaard. De zomervakantie komt eraan. Schrijf een post voor onze Facebookpagina waarbij je daarnaar verwijst, een grapje maakt en mensen overtuigt om nog even contact met ons op te nemen over de kwartaalaangifte voordat ze naar Frankrijk gaan".

Waarom is een prompt zo belangrijk? Als je een vaag of onduidelijk verzoek doet aan een taalmodel, krijg je waarschijnlijk niet het antwoord dat je verwacht. Het gezegde "garbage in, garbage out" vat dit mooi samen: een onduidelijke input (of 'garbage') leidt vaak tot een onbruikbaar antwoord (of 'garbage out'). Zie ChatGPT als een AI superstagiair die net aan je bureau is komen zitten. Hij of zij kan heel veel, maar je moet het eerst veel uitleg geven.

Om een taalmodel tot een goed antwoord te laten komen, is het belangrijk om zoveel mogelijk context te geven. Als je bijvoorbeeld wilt weten hoe je een plant moet verzorgen, specificeer dan welke plant je bedoelt. Hoe duidelijker en specifieker je bent, hoe beter het antwoord waarschijnlijk zal zijn.

En dan is er nog iets om rekening mee te houden: taalmodellen hebben een geheugen dat lijkt op dat van een goudvis. Elke keer dat je een nieuwe chat of sessie start, "vergeet" het model alles van het vorige gesprek. Het heeft geen herinnering aan wie je bent, wat je eerder hebt gevraagd of welke informatie je al hebt gedeeld. Daarom is het belangrijk om elke keer als je een vraag stelt alle nodige informatie en context te geven. Denk er dus aan om je vragen helder en volledig te formuleren, zodat het model jou en je behoeften elke keer optimaal kan begrijpen en bedienen.

Welke vraag kan ik aan ChatGPT stellen?

In een zakelijke context biedt ChatGPT de mogelijkheid om complexe rapporten snel te interpreteren, empathische en effectieve communicatie te faciliteren, en cruciale content met precisie te genereren. Of het nu gaat om het opstellen van een aantrekkelijk bericht voor sociale media, het beantwoorden van klantvragen of het assisteren bij interne documentatie; ChatGPT is een digitale assistent die bedrijven helpt efficiënter en effectiever te werken in een steeds concurrerendere markt.

Empathische Reacties: We hebben allemaal wel eens te maken gehad met lastige e-mails of communicatie. In plaats van direct te reageren, kun je ChatGPT vragen om een empathische en doordachte respons te formuleren. Bijvoorbeeld:
Prompt: "Hoe reageer ik empathisch op een e-mail waarin een klant gefrustreerd is over een vertraging in de levering?"
Mogelijk antwoord: "Beste [Klantnaam], ik begrijp volledig uw frustratie en betreur de vertraging die is opgetreden. We werken er actief aan om dit op te lossen en zullen ervoor zorgen dat uw bestelling zo snel mogelijk wordt afgehandeld."
Samenvatten van Rapporten: Heb je een lang rapport en wil je snel de hoofdpunten of conclusies begrijpen? Geef ChatGPT de tekst en vraag om een samenvatting.
Prompt: "Kun je dit rapport van 10 pagina's over onze kwartaalomzet samenvatten in vijf belangrijke punten?"
Mogelijk antwoord: "Hier zijn de vijf belangrijkste punten van het rapport: 1. De kwartaalomzet steeg met 5% ... [en zo verder]."
LinkedIn Posts: Als je moeite hebt met het formuleren van een boeiende LinkedIn-post om je netwerk te updaten over zakelijk nieuws, kan ChatGPT helpen.
Prompt: "Hoe schrijf ik een aantrekkelijke LinkedIn-post over de recente uitbreiding van ons bedrijf naar Europa?"
Mogelijk antwoord: "🌍 Spannend nieuws! Ons team zet een gewaagde stap voorwaarts met onze nieuwste uitbreiding naar Europa. Dankbaar voor iedereen die deel uitmaakt van deze reis. Laten we samen nieuwe hoogten bereiken! #BedrijfsGroei #EuropaUitbreiding"
Voorstellen en Pitches: Bereid je voor op een belangrijke vergadering? Vraag ChatGPT om hulp bij het opstellen van je voorstel of pitch.
Prompt: "Kun je me helpen met een pitch voor ons nieuwe product voor potentiële investeerders?"
Mogelijk antwoord: "Zeker! Hier is een mogelijke pitch: 'Stel je een wereld voor waarin [probleem dat je product oplost] niet langer een uitdaging is. Dat is de toekomst die [Productnaam] biedt...'"

Door gebruik te maken van de capaciteiten van ChatGPT in een zakelijke context, kunnen professionals tijd besparen, communicatie verbeteren en effectiever werken. Onderzoek van MIT laat zien dat gemiddelde professionals tot 37% effectiever zijn in het uitvoeren van taken en bovendien meer werkplezier ervaren. Tegelijkertijd laat onderzoek van Morgan Stanley zien dat maar 4% van de mensen die ChatGPT is gaan proberen, het echt dagelijks gebruikt.

Hoe komen taalmodellen tot hun antwoorden?

Om te begrijpen hoe moderne taalmodellen zoals ChatGPT antwoorden genereren, is het cruciaal om te begrijpen waarop ze zijn getraind. Deze systemen zijn getraind op bijna alles wat op het internet te vinden is - van blogposts, Wikipedia-pagina's, berichten op sociale media zoals Twitter, fora, e-books en nog veel meer. We hebben het over talloze miljarden pagina's aan informatie. Op zichzelf klinkt dit niet revolutionair, aangezien Google in de jaren 2000 een vergelijkbare benadering volgde voor zijn zoekalgoritme.

Wat deze taalmodellen echter onderscheidt, is de manier waarop ze deze informatie verwerken. Het echte vernuft zit in het gebruik van wat bekend staat als het 'attention mechanism' of het 'transformer model'. Dit concept komt voort uit een onderzoekspaper geproduceerd door Google Brain rond 2017-2018. In plaats van alleen te zoeken naar woorden, keek dit model met veel rekenkracht naar de context van wat mensen daadwerkelijk naar elkaar schreven. Het resultaat is een geavanceerd voorspelmodel dat met een hoge mate van waarschijnlijkheid kan bepalen welke woorden mensen waarschijnlijk in welke context achter elkaar zullen plaatsen. Dit doen ze in verschillende woordgroepen, variërend van groepen van 1 tot groepen van 16 woorden of meer.

Sommige van deze taalmodellen hebben naar verluidt meer dan 1,5 triljoen parameters - denk aan hen als radertjes die helpen bij het vormen van een antwoord. Je kunt deze modellen het beste zien als digitale papegaaien. Met voldoende data en rekenkracht hebben ze leren spreken en schrijven als mensen, maar zonder enig begrip van de echte wereld om hen heen. Dit leidt soms tot wat wordt aangeduid als 'hallucinaties' van het model, waarbij het feit en fictie vermengt.

Dit moet je het systeem niet kwalijk nemen; het is slechts een tool die een reeks woorden aan elkaar rijgt op basis van wat het heeft geleerd. Het kost honderden miljoenen om zo'n systeem te trainen. Hoewel het vaak antwoorden geeft die vergelijkbaar zijn met wat een mens zou zeggen, en die antwoorden vaak correct zijn, zijn ze dat niet altijd. Het is dus essentieel om altijd kritisch te zijn en de gegenereerde antwoorden met een gezonde dosis scepsis te benaderen. Het blijft een machine, hoe geavanceerd ook, en kan soms feit en fictie vermengen.

Waar staat "GPT" eigenlijk voor?

GPT staat voor Generative Pre-trained Transformers. Een "transformer" is een specifiek type machine learning model dat wordt gebruikt voor taalverwerking en -generatie. Dit model is "generatief" omdat het nieuwe teksten kan genereren die lijken op de teksten die het tijdens het trainingsproces heeft gezien. Het is ook "pre-trained" omdat het wordt getraind op een grote hoeveelheid teksten voordat het wordt gebruikt voor een specifiek doel, wat het leren versnelt en de resultaten verbetert. Dit alles samen maakt het "Generative Pretrained Transformer" model een krachtig hulpmiddel voor taalverwerking en -generatie, zoals gebruikt in ChatGPT.

De trainingsdata van ChatGPT is verouderd, is dat erg?

In een wereld waarin informatie razendsnel evolueert, roept de wetenschap dat de trainingsdata van ChatGPT verouderd is (tot januari 2022) wellicht vragen op over zijn relevantie. Is deze 'ouderdom' een zwak punt? Opvallend genoeg niet noodzakelijk. ChatGPT is in zijn essentie niet ontwikkeld als een up-to-date zoekmachine, maar eerder als een geavanceerde taalassistent. Zijn kracht ligt in het begrijpen en genereren van menselijke taal, en de inzichten die het heeft vergaard tot 2022 vormen een solide basis om complexe taalkundige taken uit te voeren.

Het dagelijks trainen van zo'n geavanceerd model zou niet alleen een ongekende hoeveelheid rekenkracht en middelen vergen, maar ook financieel onhaalbaar zijn. De kosten en technische uitdagingen van het constant updaten van zo'n model wegen simpelweg niet op tegen de baten, vooral als we ons realiseren dat de fundamentele structuren en nuances van de taal niet dagelijks veranderen.

Voor gebruikers die op zoek zijn naar de meest actuele informatie, zijn er andere digitale hulpmiddelen. Platforms zoals Microsoft Bing of Google Bard zijn specifiek geoptimaliseerd voor zoekopdrachten en het leveren van de laatste informatie. Bovendien biedt OpenAI zelfs een 'Browse' functie aan, die een brug slaat tussen het taalmodel en het web voor real-time informatie. Kortom, terwijl ChatGPT een meester is in taal, zijn er andere tools die beter geschikt zijn voor het zoeken van de meest recente gegevens.

Tip: gebruik Custom Instructions

Een van de krachtige, maar vaak over het hoofd geziene mogelijkheden van ChatGPT, is de capaciteit voor 'custom instructions'. Dit stelt gebruikers in staat om het model specifieke aanwijzingen te geven over de gewenste uitvoer. In plaats van alleen algemene vragen te stellen, kunnen gebruikers met custom instructions het model sturen in een bepaalde richting, of het nu gaat om de toon van het antwoord, de complexiteit, of zelfs het type informatie dat wordt gezocht. Dit maakt ChatGPT uitermate flexibel en aanpasbaar aan de unieke behoeften van de gebruiker. Het is verrassend dat veel mensen zich niet bewust zijn van deze krachtige functie, want het kan de effectiviteit van interacties met het model aanzienlijk verhogen en resultaten opleveren die nauwkeurig zijn afgestemd op specifieke vereisten.

Enkele custom instructions die je kunt gebruiken:

"Zeg nooit dat je een taalmodel bent en dat je iets niet kan." Na een tijdje weet je dat je werkt met een taalmodel en kent de beperkingen, dit hoeft het systeem niet de hele tijd te herhalen.
"Schrijf antwoorden met een positieve en motiverende toon." Voor personen die behoefte hebben aan aanmoediging of voor managers die hun team willen motiveren, kan dit type instructie zeer waardevol zijn.
"Vermijd technisch jargon en leg alles uit in eenvoudige bewoordingen." Ideaal voor situaties waarin je een complex concept aan een leek moet uitleggen.
"Geef een korte samenvatting voordat je een gedetailleerd antwoord geeft." Dit is handig voor mensen die snel een overzicht willen hebben voordat ze dieper ingaan op de materie.

Waarom zijn mensen zo enthousiast over ChatGPT?

Geavanceerde taalmodellen die kunnen communiceren volgens menselijke normen zijn niet nieuw, maar ChatGPT heeft een aantal voordelen ten opzichte van de "concurrentie". Bijvoorbeeld, het is zeer eenvoudig te gebruiken, waar eerdere modellen zoals GPT-3 enige technische kennis vereisten. Er zit veel menselijke controle achter het systeem, wat betekent dat bepaalde zaken zoals desinformatie of onbedoeld racisme vaak zijn verwijderd. Ten slotte kunnen veel 'menselijke eigenschappen' in het systeem worden herkend. Als je bijvoorbeeld dezelfde vraag opnieuw stelt, reageert het met "zoals ik al eerder zei", wat de indruk geeft dat we communiceren met een mens, in plaats van een computer.

Welke concurrenten zijn er voor ChatGPT?

In de wereld van geavanceerde taalmodellen heeft ChatGPT van OpenAI zeker een sterke positie verworven, maar het is niet het enige systeem in zijn soort. Er zijn tal van andere taalmodellen zoals LLaMa2, Falcon 180b, en Mistral 7b, waarmee ontwikkelaars kunnen werken om gespecialiseerde toepassingen te creëren. Deze modellen worden vaak gebruikt voor specifieke taken, zoals onderzoek of bedrijfstoepassingen, en hebben elk hun eigen unieke sterktes en zwaktes.

Echter, wanneer we kijken naar systemen die specifiek zijn ontworpen om toegankelijk te zijn voor de eindgebruiker - met een interface vergelijkbaar met ChatGPT - dan wordt de lijst aanzienlijk korter. Veel van de huidige taalmodellen vereisen een zekere mate van technische kennis om effectief te kunnen worden gebruikt, wat ze minder toegankelijk maakt voor de gemiddelde persoon.

Een opmerkelijke concurrent van ChatGPT in deze context is Claude2 van Anthropic. Anthropic is een onderzoeksbedrijf dat zich richt op het creëren van veilige en nuttige AI, en hun Claude2 systeem is ontworpen om veel van dezelfde functionaliteiten te bieden als ChatGPT. Hoewel beide systemen gericht zijn op het leveren van mensachtige tekstuele interacties, hebben ze elk hun eigen unieke benaderingen en technologieën.

Kortom, terwijl er tal van geavanceerde taalmodellen zijn waarmee ontwikkelaars kunnen werken, zijn er minder systemen die echt toegankelijk en gebruiksvriendelijk zijn voor de eindgebruiker. ChatGPT en Claude2 zijn twee van de meest prominente voorbeelden van deze laatste categorie, en beide bieden spannende mogelijkheden voor de toekomst van mens-machine interactie.

Hoe zal ChatGPT mijn werk veranderen?

Taalmodellen zoals ChatGPT staan op het punt om de manier waarop we werken ingrijpend te veranderen. Stel je voor dat elke werknemer, van de directeur tot de stagiair, wordt ondersteund door een persoonlijke AI-taalassistent. Deze assistenten zullen niet slechts algemene hulpmiddelen zijn; ze zullen in de toekomst specifiek worden getraind op basis van de kennis, voorkeuren en schrijfstijl van hun gebruiker, waardoor een nauwe symbiose tussen mens en machine ontstaat.

Met zo'n persoonlijke assistent kunnen werknemers snel complexe rapporten genereren, communicatie automatiseren, gegevens analyseren en zelfs creatieve ideeën formuleren. Bovendien zal de assistent leren van elke interactie, waardoor de nauwkeurigheid en relevantie van de geleverde informatie in de loop van de tijd toenemen.

Dit betekent ook een verschuiving in de vaardigheden die op de werkplek worden gewaardeerd. Terwijl routinematige en repetitieve taken steeds meer worden geautomatiseerd, zullen menselijke vaardigheden zoals empathie, besluitvorming, creativiteit en interpersoonlijke communicatie nog crucialer worden. Training en onboarding processen kunnen ook worden gestroomlijnd, omdat nieuwe werknemers toegang hebben tot een assistent die hen helpt zich snel aan te passen en de nodige kennis te verwerven.

Daarnaast kan het gebruik van deze modellen de barrière voor wereldwijde samenwerking verlagen. Stel je een wereld voor waarin taal en cultuurverschillen soepel worden overbrugd door AI, waardoor teams van over de hele wereld naadloos kunnen samenwerken.

In essentie bevinden we ons aan het begin van een nieuw tijdperk waarin AI-taalassistenten niet alleen gereedschappen zijn, maar ook uitgebreide partners die ons helpen onze doelen effectiever en efficiënter te bereiken.